اگر دچار درد زانو هستید دکتر شما می تواند درمان های مختلفی را به شما پیشنهاد کند. استفاده از مسکن ها، استفاده از داروهای غضروف ساز، انجام حرکات اصلاحی، آب درمانی و … همگی از مواردی هستند که به کاهش درد شما کمک می کنند. اما در این میان گزینه دیگری به عنوان تزریق اپیدورال زانو نیز وجود دارد. تزریق های متفاوتی می توان برای زانو انجام داد که در ادامه قصد داریم ابتدا دلایل مختلف زانو درد و سپس درمان تزریق اپیدورال زانو را توضیح دهیم.
چرا در مفصل زانو دچار درد می شویم؟
درد در مفصل زانو یک چیز رایج در تمامی گروه های سنی است. درد زانو دلایل متفاوت زیادی دارد از جمله: مصدومیت های ورزشی، فعالیت بیش از حد روزانه، آرتریت و سبک زندگی ناسالم( چاقی، نشستن غیر اصولی، کفش نامناسب و …).
دلایل درد ناگهانی و شدید زانو
- ضربه محکم به زانو
- پیچیدگی مفصل زانو
- پارگی رباط های مختلف در محل مفصل
- مشکلات تاندون
- پارگی مینیسک( غضروف مفصل زانو)
دلایل درد مضمن و طولانی مدت زانو
- آرتروز
- روماتیسم مفصلی
- تاندونیت( التهاب تاندون ها)
شاید برایتان جالب باشد که بدانید عدم فعالیت فیزیکی نیز موجب درد در مفصل زانو خواهد شد که علت آن تحلیل رفتن ماهیچه های حاضر در آن قسمت است.
تزریق اپیدورال چیست؟
تزریق اپیدورال به تزریق موادی در ناحیه ای اطراف طناب نخاعی( اپیدورال) گفته می شود. ماده ای که تزریق می شود می تواند متفاوت باشد. گاهی اوقات این مواد یه بی حس کننده ساده می باشد و گاهی اوقات نیز از استروئیدها یا کورتیکو استروئیدها استفاده می شود. نوع ماده تزریقی با توجه به مشکل شما و تشخیص پزشک انجام می شود. معمولا در تزریق اپیدورال زانو موادی مانند کورتیکواستروئیدها تزریق می شوند تا التهاب اطراف گیرنده های عصبی کاهش پیدا کنند و فشار و درد از روی پا و زانو برداشته شود.
کورتیکواستروئیدهای تزریقی به چه دلیل استفاده می شوند؟
کورتیکواستروئیدها بیشتر برای دردهای سیاتیکی استفاده می شوند. در زانودردها و به خصوص زانو دردهایی که قسمت پشت زانو درد می کند، مشکل اصلی مفصل زانو نمی باشد و مشکل از عصب سیاتیک می باشد. در این حالت تزریق اپیدورال زانو با استفاده از کورتیکواستروئیدها انجام می شود. کورتیکواستروئیدها بطور کلی خاصیت ضد التهابی دارند و وقتی در محلی قرار می گیرند از التهاب آن کم می کنند و به سلول ها اجازه بازسازی را می دهند.
از استروئیدها به چه دلیل استفاده می شود؟
استروئیدها و کورتیکواستروئیدها خواص مشابه بسیاری دارند با این تفاوت که استروئیدها فرصت ترمیم بیشتری در اختیار سلول ها قرار می دهند. ولی در قیاس با کورتیکواستروئیدها عوارض بیشتری دارند. رایج ترین استروئیدهایی که در تزریق اپیدورال زانو استفاده می شود عبارتند از: دگزامتازون، بتامتازون، متیل پریدنیزولون. اینکه از کدام استروئید استفاده می شود بسته به نظر پزشک دارد و مواردی مانند سابقه پزشکی بیمار، تزریقات قبلی و … در نظر گرفته می شوند.
چه کسانی می توانند از تزریق اپیدورال زانو استفاده کنند؟
بطول کلی بیمارانی که با التهاب های شدید در مفصل زانو درگیر هستند، گزینه های مناسب تری برای استفاده از درمان به روش تزریق اپیدورال زانو هستند. کسانی که زانودردشان به دلیل مشکلات سیاتیکی می باشد به طور قطع می توانند از این روش استفاده کنند. اغلب مورد استفاده تزریق اپیدورال زانو در بیمارانی است که درد در آنها مزمن شده است و به درمان های دیگر پاسخ نداده اند. درمان های دیگر شامل استفاده از داروهای ضد التهاب به صورت خوراکی و یا تزریق عضلانی می باشد.
سه قسمت مختلف در تزریق اپیدورال
سه قسمت مختلف در تزریق اپیدورال استفاده می شوند. انتخاب قسمت های مختلف تزریق بسته به نظر پزشک دارد. این سه قسمت عبارتند از:
کودال
تزریق ایپدورال کودال که بیشتر برای تزریق استروئیدها استفاده می شود آسان ترین راه برای دسترسی به فضای اپیدورال می باشد.
اینترلامینار
این نوع تزریق دارو را به طور موثر و به سرعت در فضای اپیدورال پخش می کند. بنابراین اثرات این نوع تزریق زودتر نمایان می شود. همچنین به علت پخش شدگی بیشتر دارو اثرات درمان دو طرفه دارد.
ترنسفورامینال
این نوع تزریق که رایج ترین نوع تزریق نیز می باشد. بیشتر برای دردهایی که در ناحیه زانو و کمر هستند استفاده می شود. برای اثر گذاری بیشتر بر روی سیاتیک از این نوع تزریق استفاده می شود.
تزریق اپیدورال زانو هرچند وقت یکبار باید انجام شود؟
معمولا تزریق اپیدورال زانو توصیه می شود به فاصله 3 تا 6 ماه تکرار شود. اگر درد به تازگی شروع شده باشد تزریق جواب بهتری می دهد و تعداد دفعات نیاز به تزریق کاهش می یابد. اگر درد کهنه شده باشد تعداد دفعات تزریق بیشتر خواهد شد. ولی با این حال نمی توان یک عدد دقیق را در نظر گرفت. زیرا بیماران مختلف با یکدیگر متفاوت هستند و دارو با توجه به ژنتیک و سبک زندگی می تواند مدت زمان اثر متفاوتی داشته باشد.
اثر تزریق اپیدورال چقدر طول می کشد؟
معمولا در کسانی که به تازگی دچار درد زانو شده اند با یکبار تزریق ممکن است دیگر نیاز به تزریق نداشته باشند و یا حداقل مدت زیادی را بدون درد سپری کنند. اما برای کسانی که دچار درد کهنه ای هستند، معمولا اثر دارو 3 تا 6 ماه باقی خواهد ماند.
خطرات تزریق اپیدورال زانو کدام ها هستند؟
خطرات تزریق اپیدورال شامل مورد خاصی نمی شود و همان خطراتی که سایر تزریقات دارد در این نوع تزریق نیز صادق است. اگر تکنیک تزریق به درستی رعایت شود، ریسک خطرات احتمالی بسیار کاهش می یابد. بطور معمول انجام این نوع تزریق در افراد چاق سخت تر می باشد. بطور کلی تزریق اپیدورال زانو شامل این سه ریسک می باشد:
- ریسک خونریزی
- ریسک عفونت
- و ریسک آسیب عصب
اگر سه مورد زیر در یک بیمار وجود داشته باشد معمولا تزریق انجام نخواهد شد:
- مشکل در انعقاد خون و یا بیماری هایی در این زمینه
- حساسیت دارویی به استروئیدها که بسیار نادر است
- عفونت سیستماتیک و یا وجود عفونت قبلی در محل تزریق
دستاوردها و خطرات ناشی از تزریق اپیدورال زان در فرد به فرد متفاوت است و این نظر پزشک است که برای درمان درد از این روش استفاده کند یا نه.
عوارض جانبی تزریق اپیدورال کدام ها هستند؟
عوارض جانبی تزریق اپیدورال با توجه به نوع دارویی که استفاده می شود می تواند متفاوت باشد.
- بیخوابی
- بدتر شدن درد
- سردرد
- و افزایش فشار خون
از عوارض جانبی این نوع تزریق می باشند. البته باید در نظر داشته باشید که این عوارض موقتی هستند و مهمولا بعد از دو یا سه روز از بین می روند و شما می توانید درد بسیار کمتری را در زانوی خود حس کنید.
چطوری برای تزریق اپیدورال زانو آماده شوم؟
آماده سازی خاصی برای انجام تزریق وجود ندارد ولی می توانید برای سهولت در انجام این کار موارد زیر را رعایت کنید:
معمولا تزریق اپیدورال در مطب و بدون نیاز به حضور در اتاق عمل انجام می شود. ولی اگر مشکل خاصی دارید و یا داروی خاصی مصرف می کنید بهتر از با پزشک خود در میان بگذارید و در صورت امکان این تزریق در اتاق عمل و در حضور تجهیزات کامل انجام شود.
اگر آستانه تحمل درد پایینی دارید می توانید از دکتر بخواهید که یک آرامبخش ضعیف برای شما تجویز کند. ولی اکثر بیماران فقط با یک بی حسی موضعی تزریق خود را انجام می دهند.
اگر دیابت دارید و یا به برخی از داروها حساسیت دارید بهتر است قبل از تزریق با پزشک خود مشورت کنید.( فوق تخصص غدد برای کسانی که دیابت دارند)
مراحل انجام تزریق به چه صورت است؟
تزریق اپیدورال زانو به سادگی اتفاق می افتد. به طور معمول این نوع تزریق در حضور تجهیزاتی مانند دستگاه ایکس ری می باشد.
- دکتر شما سعی می کند تا با ایکس ری تصویری از محل تزریق بدست بیاورد. این کار بخاطر این است تا در محل تزریق اشتباهی رخ ندهد و سوزن در محل درست قرار بگیرد
- ماده حاجب برای اطمینان از محل دقیق تزریق، در ابتدا تزریق می شود.
- در نهایت ماده بی حسی و استروئید و یا کورتیکواستروئید به محل مورد نظر تزریق می شود.
- در صورت نیاز در محل تزریق پانسمان با گاز استریل ساده انجام می شود.
چه اتفاقی بعد از تزریق اپیدورال زانو اتفاق می افتد؟
همین که تزریق انجام شد، شما می توانید به خانه خود بازگردید. معمولا تا 24 ساعت پس از تزریق قادر به انجام کارهای روزمره خود نیستید و پیشنهاد می شود که استراحت کنید. بازه عملکردی و زمان اثر استروئید ها از 24 تا 72 ساعت طول می کشد. در برخی از بیماران حتی ممکن است بعد از یک هفته اثرات مطلوب دارو نمایان شود.
بیشتر بیماران تا چندین ماه از اثرات مفید این نوع تزریق بهره می برند. بعد از انجام اولین تزریق اگر موثر واقع شود، تزریق تکرار خواهد شد و در غیر این صورت ممکن است داروی تزریقی عوض شود.
در صورتی که عوارض جانبی خاصی را احساس کردید و یا در میزان دردتان تغییری ایجاد نشد می توانید با دکتر خود صحبت کنید تا راه های دیگر و تزریقات دیگر را امتحان کنید.