تزریق پلاسمای غنی از پلاکت یا همان پی ار پی یک درمان جدید برای مدیریت درد مربوط به استئوآرتریت زانو می باشد. در حقیقت پی ار پی زانو روش جدیدی است برای کاهش درد مفصل زانو در کسانی که دچار این مشکل شده اند.
تزریق پی ار پی توانسته است تاییدیه سازمان غذا و دارو آمریکا و یا همان FDA را دریافت کند. بنابراین یک روش امن برای کسانی است که می خواهند از این درمان استفاده کنند. با این حال هنوز هم تحقیقات زیادی درباره اثرگذاری پی ار پی زانو بر روی درد بیماران و بهبودی شرایط آن ها در حال انجام است.
پی ار پی زانو چگونه عمل می کند؟
پلاکت های خون شما حاوی فاکتورهای رشد هستند. دانشمندان بر این باروند که تزریق فاکتورهای رشد پی ار پی از خون خود فرد به ناحیه آسیب دیده، به بافت آن قسمت کمک می کند تا با ایجاد سلولهای جدید، ترمیم خود را سریع تر انجام دهد. به این ترتیب، پی ار پی می توان به معکوس کردن روند آسیب بافتی و تحلیل رفتن آن کمک کند.
تحقیقات مختلفی برای نشان دادن اثربخشی پی ار پی در درمان استئوآرتریت انجام شده است، با این حال هنوز هم تحقیقات گسترده تری در حال انجام هستند.
براساس یک بررسی که در سال 2017 انجام شد، مشخص شده که در 14 تحقیق مختلف که به صورت کارآزمایی تصادفی سازی و کنترل شده انجام شده اند، تعداد 1423 نفر با مشکل زانو مورد بررسی قرار گرفتنه اند و برآیند کلی تحقیقات به صورتی بوده است که نشان می دهد می توان از پی ار پی به عنوان یک درمان حمایتی برای کسانی که مشکل زانو دارد استفاده کرد.
نتایج این آزمون از چند وجه مورد بررسی قرار گرفتند:
سطوح درد: در مقایسه با دارونماها، تزریق پی ار پی زانو توانسته است به طور قابل توجهی می زان درد را در هر جلسه کاهش دهد.
عملکرد فیزیکی: در مقایسه با گروه کنترل، پی ار پی به طور قابل توجهی عملکرد فیزیکی مفصل زانو را در کسانی که تزریق انجام داده اند بهبود بخشیده است.
عوارض جانبی: عوارض جانبی خاصی مربوط به مایع پی ار پی گزارش نشده است. در حقیقت عوارض جانبی گزارش شده مربوط به تکنیک تزریق بوده است.
درست است که نتایج مثبت می باشند، ولی با این حال بازهم تحقیقات بیشتر در حال انجام است.
این روش مناسب چه کسانی است؟
پی ار پی یک روش درمانی تجربی می باشد که در حال حاضر تحقیقات مختلفی بر روی آن در حال انجام است. اگر قصد پی ار پی زانو را دارید بهتر است با پزشک متخصص مشورت کنید و حتما این کار را زیر نظر او انجام دهید. این روش در کسانی که از درد مزمن زانو رنج می برند می تواند کمک کننده باشد. در حقیقت نمی توان پی ار پی را به عنوان درمان پایه قبول کرد، ولی به عنوان یک درمان حمایتی کنار متد اصلی درمان می تواند بسیار کمک کننده باشد. از این رو بهتر است پی ار پی را جایگزین درمان اصلی نکنیم و فقط از آن برای کاهش درد، افزایش دامنه حرکتی و کاهش التهاب استفاده کنیم.
در هنگام انجام پی ار پی چه اتفاقی می افتد؟
ابتدا پزشک مقدار کمی خون از شما می گیرد. معمولا این خون از رگ براکیال آرنج گرفته می شود. سپس نمونه خون را در یک سانتریفیوژ قرار می دهند تا اجزای آن جدا شود و یک سوسپانسیون غلیظ از پلاکت ها در پلاسما بدست آید. نمی توان توقع داشت که غلظت پلاکت پلاسما در همه افراد یکسان است، بلکه بسته به شخص ممکن است میزان پلاکت موجود در پلاسما متغیر باشد.
در مرحله بعد، پزشک زانوی شما را بی حس ممی کند و پی ار پی را به فضای مفصلی زانو تزریق می کند. اگر شرایط تزریق سخت باشد( به طور مثال در کسانی که بسیار چاق هستند) پزشک از تصویربرداری سونوگرافی برای هدایت دقیق سر سوزن استفاده می کند.
پس از مدتی استراحت و اطمینان از رخ ندادن عارضه خاصی می توانید به خانه برگردید. بهتر است بعد از تزریق رانندگی نکنید زیرا در برخی از افراد پس از تزریق خشکی و سفتی مفصل زانو ایجاد می شود.
ریکاوری پس از پی ار پی به چه صورت است؟
پس از پی ار پی زانو، بهتر از موارد زیر را رعایت کنید:
- در سه روز اول هر دو تا سه ساعت به مدت 20 دقیقه بر روی زانوی خود یخ بگذارید.
- تینلول را در صورتی که در زانوی خود سفتی احساس می کنید مصرف کنیدو
- از مصرف داروهای ضد التهابی مانند بروفن ها و داروهای مشابه اجتناب کنید، زیرا این دارو ها اثر پی ار پی را خنثی می کنند.
- سعی کنی به هر طریقی فشار وارده از نیروی وزن را از زانوی خود بردارید. کمتر راه بروید، از عصا کمک بگیرید و یا اینکه از قاب های مخصوص پیاده روری استفاده کنید.
ریسک های پی ار پی کردن کدام ها هستند؟
در پی ار پی از خون خود شما استفاده می شود، بنابراین ریسک بیماری های واگیردار وجود ندارد. با این حال تزریق پی ار پی زانو می تواند خطرات زیر را به دنبال داشته باشد:
- عفونت موضعی ناحیه تزریق
- درد در ناحیه تزریق
- آسیب عصبی به دنبال اشتباه در هنگام تزریق
در یک بررسی که در سال 2017 انجام شد، نشان داده شد که ممک است موارد زیر برای کسانی که پی ار پی زانو را انجام می دهند اتفاق بیفتد:
- درد و سفتی زانو به صورت موقتی
- افزایش ضربان قلب
- غش و سرگیجه
- حالت تهوع و یا ناراحتی معده
- سردرد
با این حال باید در نظر بگیرید که این عوارض اختصاصی نیستند و می توانند در تزریق هر ماده ای اتفاق بیوفتد.
راه های درمانی دیگر غیر از پی ار پی کدام ها هستند؟
همانطور که در بالاتر نیز اشاره کردیم، از پی ار پی نمی توان به عنوان درمان اصلی و پایه استفاده کرد. بلکه این روش می تواند به عنوان یک درمان مکمل در کنار درمان اصلی استفاده شود. با این حال کاهش وزن و ورزش کردن به منظور تقویت مفصل زانو می تواند بسیار کمک کننده باشد.
جمع بندی
تزریق پی ار پی زانو از طریق خون خود فرد به منظور تحریک رشد در بافت های آسیب دیده انجام می شود. شواهد مختلفی وجود دارد که نشان می دهد این درمان می تواند به بهبود آرتروز زانو کمک بکند. با این حال تحقیقات بیشتری در این زمینه در حال انجام هستند.
تزریق پی ار پی زانو یک روش کم خطر بدون ریسک انتقال بیماری های عفونی می باشد. برای انجام دادن این نوع تزریق بهتر است حتما با پزشک معالج خود مشورت کنید. از آنجایی که امکان آسیب بافتی و عصبی وجود دارد، این نوع تزریق باید حتما توسط یک فرد متخصص انجام شود.